Artykuły

Prawo karne

Do jednej z najpowszechniejszych gałęzi prawa zalicza się prawo karne. Poniżej zajmiemy się próba dokonania charakterystyki podziału najważniejszych kryteriów przedmiotu regulacji, jakie wyszczególnia się w obrębie prawa karnego sensu largo.
Biorąc pod uwagę podział pod kątem przedmiotu regulacji, badacze prawa przyznają jedną, wspólną dla wszystkich poglądów hierarchię, obejmującą prawo karne materialne, prawo karne procesowe, prawo karne wykonawcze. Pierwsze, czyli materialne, jest to prawo karne sensu stricto, które jest niczym innym jak zbiorem wielorakich przepisów prawnych o charakterze normującym, które określa przepisy, zasady odpowiedzialności za wykroczenia, czyny i przestępstwa.

Dodatkowo, w ramach prawa karnego materialnego klasyfikuje się także możliwe i dopuszczalne środki prawne, które stosowane są i podejmowane wobec tych, którzy dopuścili się wyżej wymienionych czynów o charakterze bezprawnym i przestępczym. Jeżeli mowa o prawie wykonawczym, to jest to zespół regulacji prawnych, normujących realizację kar i wymierzających środki karne. Dodatkowo, dochodzi tu również kwestia środków zabezpieczających i rozstrzygnięcie sporów w tym zakresie. Jeżeli natomiast mowa o prawie karnym procesowym, czy innymi słowy prawie karnym formalnym, to jest zbiór rozlicznych przepisów, które normują i regulują postępowanie w przypadkach sytuacji zabronionych przez prawo karne materialne, o którym wspomnieliśmy powyżej. Warto także zwrócić uwagę na to, że prawo karne bardzo często dzieli się biorąc pod uwagę kryterium jakim jest zakres zastosowania.
Wpis zawdzięczamy:

Koncepcje podstawowe prawa

Ze względu na wieloznaczność dziedziny, jaką jest prawo, wyszczególnia się na chwilę obecną różnorodne stanowiska znawców i badaczy prawa, którzy są zdania, że ten rodzaj systemu norm ulega zróżnicowaniu, biorąc pod uwagę różnice światopoglądowe między ludźmi oraz charakter mentalnościowy – co kraj to obyczaj w tym wypadku można powiedzieć, że jest sprawdzającym się kluczowym przesłaniem. Biorąc te wszystkie z wymienionych powyżej czynników, w obrębie dziedziny wiedzy jaką jest prawo znajduje się szeroki wachlarz wielorakich koncepcji. W skład najważniejszych klasyfikacji, które proponują naukowcy tacy jak chociażby znawca prawa Zygmunt Ziembiński, można wspomnieć o subkoncepcjach i koncepcjach generalnych, a w tym koncepcji normatywnej, koncepcji prawonaturalnej, koncepcji pozytywistycznej czy też koncepcji niepozytywistycznej i koncepcji realistycznej.

Każda z nich odnosi się do zupełnie odrębnych płaszczyzn.
Najpierw może parę słów o koncepcji normatywnej, jaka obejmuje prawo jako zespół norm postępowania. Ta koncepcja dzieli się na dalsze koncepcje, jakie są z nią współistniejące i w grę wchodzi tu koncepcja prawo naturalna, jaka wiąże się z rozumowaniem, że prawo to tylko te normy i przepisy z zakresu tak zwanego prawa pozytywnego, które wynikają z autorytetu ogólnego, na przykład wymieniany jest tu autorytet rozumu czy Boga. Dodatkowo, wspomnijmy także o koncepcjach niepozytywistycznych, jakie wiążą się z normami prawa pozytywnego oraz rozmaitymi elementami, jakie kształtują nasz sposób stosowania norm oraz rozumowania. Do tego nie zapominajmy o koncepcji pozytywistycznej, według jakiej prawo to nic innego jak zestaw norm ustanowionych odgórnie przez organy rządzące i chyba z tym właśnie prawo kojarzy się najczęściej większości z nas.
Wpis zawdzięczamy:

Prawo cywilne

Wśród szerokiego wachlarza rozmaitych rodzajów prawa, warto wspomnieć nieco szerzej o dziedzinie zwanej prawem cywilnym, która stanowi rozmaity wariant wielorakich zagadnień wartych wyszczególnienia. Prawo cywilne to z łaciny ius civile i jest to osobna, odrębnie działająca i non stop rozwijająca się gałąź prawna, która wiąże się z szeregiem rozlicznych norm prawnych. Co jest jego podstawą?
Przede wszystkim w zakresie prawa cywilnego należy wspomnieć o zasadach normujących stosunki na linii podmioty prawa prywatnego. Wydziela się wielorakie normy tej dziedziny prawnej, wśród których mowa o regulacjach stosunków i relacji wzajemnych między autonomicznymi i zupełnie niezależnymi od siebie podmiotami. W praktyce, jest to brak publicznych relacji podporządkowania jednego podmiotu drugiemu podmiotowi. Co więcej, nie zapominajmy także o normach prawa cywilnego, które wiążą się z granicami górnymi autonomii i które te właśnie granice kształtują.

Biorąc tu pod uwagę przede wszystkim powszechne dobro i ogólny interes. Jeżeli natomiast mowa o polskim prawie, to w naszym organizmie państwowym, główne źródło to Kodeks cywilny, który stanowi ustawę z dnia dwudziestego trzecia kwietnia 1964 roku. W życie kodeks cywilny wszedł w Polsce wraz z dniem pierwszego stycznia 1965 roku. Mowa także o synonimicznym pojęciu kodeksu cywilnoprawnego. Według przepisów tego prawa, chodzi o właściwe regulowanie stosunków między fizycznymi osobami i podmiotami prawnymi, czy tez rozmaitymi jednostkami organizacyjnymi, które nie są osobami prawnymi w swym charakterze.
Wpis zawdzięczamy:

Gałęzie prawa

Prawo to jedna z najpotężniejszych nauk, w zasadzie wiedza dynamiczna, która ciągle ulega rozszerzeniu, rozwojowi oraz pogłębieniu jej znaczenia przez badaczy i znawców przepisów. Warto wspomnieć o tym, że wraz z rozwojem rozmaitych rodzajów dziedzin prawa, wyszczególniły się także jego poszczególne odmiany i typy, ale także i podzespoły norm prawnych, które określane są mianem gałęzi prawnych. Na tej podstawie specjaliści mówią o selekcji i podziale na rozmaite klasyfikacje prawne. O czym mowa? Więcej poniżej.
Zacznijmy może od tego, w jaki sposób ustalona została hierarchia gałęzi prawa w oparciu o podział pod kątem metod regulacji. Biorąc ten czynnik pod uwagę, możemy wspomnieć o prawie wewnętrznym, a także prawie międzynarodowym i te dwie kategorie są zdecydowanie najistotniejsze.

W przypadku prawa wewnętrznego natomiast wyszczególnia się dalszy, kolejny podział, w tym na prawo konstytucyjne, a także prawo pracy i prawo cywilne, prawo karmne i prawo administracyjne. Nie zapominajmy także o prawie podatkowym, prawie finansowym oraz prawie rodzinnym i opiekuńczym. Warto zwrócić uwagę również i na fakt, że wyszczególnia się także podział pod katem stopnia regulacji i przedmiotu podlegającego regulacjom. Biorąc pod uwagę drugi z wyżej wspomnianych przypadków, mowa o kompletnie innej hierarchii, do jakiej zalicza się na przykład prawo medyczne, prawo kanoniczne, prawo konstytucyjne, prawko bankowe, prawo celne, prawo dziecka, prawo człowieka, prawo autorskie, prawo budowlane, prawo energetyczne, prawo konfliktów zbrojnych, czy też prawo międzynarodowe.
Wpis zawdzięczamy:

Prawo podatkowe

To, że w danym organizmie państwowym istnieją takie a nie inne podatki, nie stanowi rezultatu paru spotkań organów rządzących, a jest efektem dynamicznie rozwijającej się gałęzi prawnej jaką stanowi prawo podatkowe. To zupełnie odrębna w pewnym sensie nauka, która jest nieodzowna dla funkcjonowania wszystkich krajów.
Jako prawo podatkowe można określić wszelakie przepisy i normy regulowania zobowiązań podatkowych, czy też ich ustawania, regulacji z zakresu wygasania istniejących dotychczas zobowiązań podatkowych. Ponadto, to także normowanie i sprawdzanie praw oraz obowiązków płatników, podatników, inkasentów - oczywiście wszystko uzależnione od rodzaju podatków.

Warto również zwrócić uwagę na to, że prawo podatkowe jest zbiorem wszelakich procedur, które muszą być ustalane po to, że organy podatkowe mogły właściwie egzekwować prawa różnych stron w momencie, gdy rozpoczęte zostanie postępowanie podatkowe. W ten sposób możliwe jest rozwiązywanie każdego sporu, czy też podjęcie właściwych czynności mających prowadzić do określenia, kto ma rację w sporze i danym podatkowym przypadku. Musimy także wspomnieć o tym, że prawo podatkowe stanowi nic innego jak kluczową gałąź innego typu prawa, a mianowicie dziedziny jaką jest prawo finansowe. Prawo podatkowe w naszym kraju tworzone jest natomiast na podstawie wielu aktów prawnych, w tym warunkowane przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Do tego dochodzą także ustawa o podatku od towarów i usług, ordynacja podatkowa czy ustawa materialnego prawa podatkowego.
Wpis zawdzięczamy:

Prawo administracyjne

Prawem administracyjnym określa się prawo, które obejmuje normy generalne, ale także i tak zwane normy abstrakcyjne, które nie mają żadnego charakteru materialnego. Wielokrotnie zdarza się, że chodzi w ich przypadku o obowiązujące zasady ale w znaczeniu typowo podmiotowym. To one normują sytuację prawną podmiotów, które nie są uzależnione od jakichkolwiek organów administracji publicznej. Biorąc pod uwagę jak wiele ich jest, wyszczególnia się podział norm, pod różnymi kątami, o czym więcej i bardziej szczegółowo opowiemy w ramach niniejszego poradnika.

Cechą wyszczególniającą prawo administracyjne na tle szerokiej gamy rozmaitych innych rodzajów prawa jest fakt, że ta dziedzina wiedzy bazuje na rozlicznych normach. Jeżeli chodzi o początki jej rozwoju, to sięgają one raczej drugiej połowy osiemnastego stulecia, ponieważ to właśnie wtedy, pod jego końcówkę, doszło do wybuchu rewolucji francuskiej, co przyczyniło się do wprowadzenia wielorakich zmian i różnych ewolucji w zakresie rozwoju administracji ogólnie. Dodatkowo, warto także wspomnieć, że określony został wtedy konkretny zakres oddziaływania prawa administracyjnego, który był mocno zbliżony już wówczas do zakresu prawa administracyjnego, jaki wyszczególnia się dzisiaj. W naszym kraju natomiast można mówić o wyodrębnieniu rozlicznych gałęzi prawa administracyjnego, w tym prawo administracyjne ustrojowe, prawo administracyjne procesowe, prawo administracyjne materialne. Ponadto, biorąc pod uwagę regulacje odnoszące się do statusu urzędników czy funkcjonariuszy publicznych, wyszczególnia się prawo urzędnicze.
Wpis zawdzięczamy:

Prawo międzynarodowe

Jako prawo międzynarodowe rozumie się zupełnie odrębną dziedzinę wiedzy prawniczej, która stanowi gałąź osobną niż prawo prywatne międzynarodowe, które nierzadko określane jest także mianem prawa międzynarodowego publicznego. Warto wspomnieć, że jako prawo międzynarodowe w swym charakterze rozumie się gałęź prawa, która uwzględnia przeróżne zbiory norm prawnych oraz normuje stosunki na linii organizm państwowy- organizm państwowy, ale także nie tylko między państwami, co i rozlicznymi organizacjami międzynarodowymi, a także podmiotami związanymi pośrednio czy też bezpośrednio z prawem międzynarodowym. W zasadzie o prawie międzynarodowym śmiało można mówić jako o tworze prawnym funkcjonującym nieprzerwanie od czasów starożytności.

Obecnie, w dzisiejszym świecie, prawo międzynarodowe ma wraz z biegiem czasu coraz większe znaczenie i pełni coraz ważniejszą funkcję, co wynika zwłaszcza z faktu, że organizmy państwowe zaczynają ze sobą coraz chętniej współpracować. Prawo międzynarodowe stanowi obecnie również podwaliny do tworzenia się szerokiej gamy rozmaitych porządków prawnych i instytucji oraz specyficznych organizacji, do jakich zalicza się na przykład prawo WTO, czy też prawo Unii Europejskiej. Nie zapominajmy też i o tym, że spora grupa norm prawa międzynarodowego jest ustalana na mocy prawa krajowego, czyli wewnętrznego. W takim schemacie działa także prawo międzynarodowe w naszym kraju, które oparte jest w dużym stopniu na podstawie artykułu 87 ustępu 1 Konstytucji RP. Niegdyś dla określenia terminu prawo międzynarodowe stosowano określenie prawo narodów.
Wpis zawdzięczamy:

Klasyfikacja podatków

W każdym organizmie państwowym wyszczególnia się dziedzinę i gałąź prawa, jaką jest przede wszystkim prawo finansowe. W obrębie prawa finansowego natomiast wyróżnia się także dodatkowo inne podkategorie, w tym na przykład prawo podatkowe, stanowiące jedną z najbardziej dynamicznych kategorii prawnych w ogóle.
Ze względu na szereg rozmaitych kryteriów i czynników klasyfikacyjnych, wydziela się bogaty zakres podziału prawa podatkowego, a co za tym idzie także i hierarchie podatków. W szczególności jako wspomniane powyżej rozmaite czynniki uznaje się przedmiot opodatkowania, a także wymiar i pobór podatków, ich przerzucalność oraz zdolność świadczenia, do tego warto wspomnieć o kryterium w postaci podziału podatków między konkretnymi budżetami.

Ze względu na pierwszych z wymienionych czynników jakim jest przedmiot opodatkowania, wyróżnia się kilka kategorii podatkowych, w tym podatki dochodowe, podatki przychodowe, podatki konsumpcyjne, podatki majątkowe. Biorąc pod uwagę ich wymiar z kolei obowiązuje podział na dwie podstawowe kategorie, w tym podatki bezpośrednie i podatki pośrednie. Do tego nie zapominajmy również o podatkach samorządowych i państwowych, a także o podziale pod kątem kryterium kaki jest rodzaj stawki podatkowej, gdzie rodzajem nadrzędnym podatków są kwotowe, czy stałe a więc inaczej proporcjonalne. Do tego warto także dodać o podatkach degresywnych i progresywnych, w tych drugich należy wspomnieć o przyspieszonej stawce podatkowej, liniowej czy PIT a więc opóźnionej. Jeszcze co innego to podatki rzeczowe oraz osobowe.
Wpis zawdzięczamy:

Prawo finansowe

Jako prawo finansowe rozumie się taki zespół norm i przepisów, które pozwalają na to, żeby funkcjonowała gospodarka danego organizmu państwowego. To, w jaki sposób jest ta sfera rozwoju kraju normowana i na czym polegają owe regulacje jest uzależnione od rozmaitych państw, bowiem każde z osobna warunkuje swoje własne prawo finansowe.
Niemniej jednak, mimo tego, że w każdym organizmie państwowym występuje odmienne prawo finansowe, i tak możliwe jest skonkretyzowanie tego rodzaju gałęzi natury prawnej, poprzez uogólnienie kilku najważniejszych płaszczyzn i obszarów, jakie obejmuje i uwzględnia ten rodzaj prawa. W grę wchodzi tu między innymi dalszy podział prawa finansowego, na trzy podstawowe, nadrzędne i najczęściej występujące niezależnie od charakteru i rodzaju organizmu państwowego odmiany -mowa o prawie podatkowym, prawie budżetowym oraz generalnej gospodarce finansowej – ekonomii.

W pierwszym przypadku oczywiście w grę wchodzi normowanie, charakterystyka i kontrolowanie sfery zagadnień podatkowych obejmujących zarówno podmioty prawne, jak i jednostki fizyczne. Jeżeli chodzi o prawo budżetowe, to jest ono prawem przygotowywania, sporządzania oraz zatwierdzania formalnie budżetów krajowych. W kontekście gospodarki finansowej natomiast trzeba wspomnieć o spieniężaniu działalności organizmów państwowych w rozmaitych płaszczyznach i formach. W zakresie prawa finansowego wyróżnia się również mnóstwo działów, w tym prawo celne, prawo bankowe, prawo finansowe jednostek samorządu terytorialnego, prawo podatkowe, prawo dewizowe.
Wpis zawdzięczamy:

Podział prawa cywilnego

W obrębie potężnej kategorii i gałęzi prawnej jaką jest prawo cywilne, czy jak ktoś woli – prawo cywilnoprawne, bo i tak określa się ten rodzaj wiedzy i dynamicznie rozwijającej się nauki, wyszczególnia się szeroki wachlarz rozmaitych podgałęzi. O nich będziemy chcieli nieco szerzej powiedzieć w niniejszym artykule.
Zacznijmy od tego, że prawo cywilne od zawsze stanowiło dziedzinę wiedzy, w obrębie której wyszczególniano parę rozmaitych podgałęzi. Była to jedna z nauk prawnych, a w zasadzie jeden z typów prawa, który ulegał najszerszym badaniu i przez to najdynamiczniej się rozwijał. W grę wchodzi takowy rozległy podział na liczne podkategorie i podgałęzie także i na dziś dzień.

W głównej mierze chodzi o to, że wyróżnia się prawo pracy, prawo handlowe, prawo własności intelektualnej. A także szeroki wachlarz innych jego wariantów. W zasadzie, jeżeli chodzi o właściwe, podstawowe i główne prawo cywilne, to obejmuje ono kilka kluczowych jego działów, do jakich zalicza się między innymi część ogólną opierającą się na normowaniu zagadnień, które stanowią wspólne pole dla wszystkich dziedzin i odłamów oraz nurtów prawa cywilnego. Dodatkowo, wyszczególnia się w ich obszarze także prawo rzeczowe i prawo zobowiązań, prawo spadkowe czy też prawo rodzinne. Ogólnie rzecz biorąc wyżej wspomniany podział wywodzi się jeszcze z okresu starożytnego, pradawnego prawa rzymskiego i nie stanowi on zwartego i spójnego logicznie podziału ale jednak nadal jest przez wielu badaczy prawa powszechnie uznawany, stanowiąc punkt wyjścia w kwestii charakterystyki prawa cywilnego.
Wpis zawdzięczamy: